การทำแอลกอฮอล์สเปรย์สำหรับใช้เอง (Alcohol spray)
การทำสเปรย์แอลกอฮอล์จากเอทิลแอลกอฮอล์ (Ethyl alcohol) 95% หรือ เอทานอล(Ethanol) 95% จำนวน 1000 มิลลิลิตร หรือ 1 ลิตร
ส่วนผสมที่ต้องเตรียมในการทำสเปรย์แอลกอฮอล์สำหรับใช้เอง
- เอทิลแอลกอฮอล์ 95% จำนวน 1000 มิลลิลิตร
- กลีเซอรีน(Glycerine) 98% จำนวน 36 มิลลิลิตร
- ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์(Hydrogen peroxide) 6% จำนวน 30 มิลลิลิตร
- น้ำกลั่น จำนวน 128 มิลลิลิตร
- น้ำมันหอมระเหย จำนวน 7-8 หยด
- สีผสมอาหาร
อุปกรณ์ที่ใช้ในการทำสเปรย์แอลกอฮอล์สำหรับใช้เอง
- กระบอกตวง (เหยือกน้ำที่สามารถบอกปริมาตรได้) ปริมาตร 1000 มิลลิลิตร
- ถ้วยตวง
- ไม้พาย
- กระบอกฉีดยา หรือ หลอดหยด
- ขวดสเปรย์
ขั้นตอนการทำสเปรย์แอลกอฮอล์สำหรับใช้เอง
- นำเอทิลแอลกอฮอล์ 95% เทใส่ลงในกระบอกตวง
- ใส่กลีเซอรีน 98% และไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ 6% ที่ตรียมไว้ลงในกระบอกตวงเดียวกับเอทิลแอลกอฮอล์
- หยดน้ำมันหอมระเหยลงในกระบอกตวง เพื่อให้มีกลิ่นที่น่าใช้งาน (หากหาไม่ได้ก็ไม่จำเป็น)
- ใส่สีผสมอาหารลงในน้ำกลั่นที่เตรียมไว้ให้ออกสีเล็กน้อย จากนั้นเทลงในกระบอกตวงที่มีส่วนผสมอื่นๆ เพื่อแยกให้ทราบว่าเป็นแอลกอฮอล์ หากไม่ใส่จะดูเหมือนน้ำ ควรใส่ให้มีสีเล็กน้อย และไม่ควรมีสีเหมือนกับของของที่รับประทานได้
- ใช้ไม้พายคนของเหลวในกระบอกตวงให้เข้ากัน ประมาณ 2 นาที ให้ส่วนผสมทั้งหมดเข้ากัน ก็จะได้แอลกอฮอล์สำหรับใช้เอง
- จากนั้นกรอกแอลกอฮอล์ที่ได้ลงใส่ภาชนะที่ต้องการ และปิดภาชนะด้วยหัวสเปรย์ จากนั้นสามารถนำไปพ่นบนสิ่งของหรือ บริเวณที่ต้องการฆ่าเชื้อได้ทันที
- ข้อควรทราบ – สเปรย์แอลกอฮอล์ความเข้มข้นเกินกว่า 70% เป็นสินค้าควบคุมของทาง อ.ย. ห้ามผลิตเพื่อจำหน่าย เนื่องจากผิดกฏหมาย ต้องทำให้เองกันในครัวเรือนเท่านั้น / หากทำต่ำกว่า 70% ก็ไม่สามารถฆ่าเชื้อโรคและจุลินทรีย์บนผิวหนังหรือสิ่งของได้ จึงไม่ควรทำต่ำกว่า 70% เพื่อจำหน่าย และหากมีความเข้มข้นสูงกว่า 90% ก็จะระเหยเร็ว ทำให้ไม่สามารถฆ่าเชื้อโรคและจุลินทรีย์ได้ ความเข้มข้นที่เหมาะสมอยู่ระหว่าง 70-85%
สเปรย์แอลกอฮอล์ที่ทำเสร็จแล้ว ใส่ขวดสเปรย์ที่หาได้ง่ายตามท้องตลาด ไม่ต้องซื้อในราคาแพง
คลิปการทำสเปรย์แอลกอฮอล์
คุณสมบัติของส่วนผสมที่ใช้ในการทำสเปรย์แอลกอฮอล์สำหรับใช้เอง มีดังนี้
เอทิลแอลกอฮอล์ 95%
คุณสมบัติ: สามารถการฆ่าเชื้อโรค และจุลินทร์ได้ รวมถึงการยับยั้งการแพร่กระจายของเชื้อ
ข้อควรระวัง: แอลกอฮอล์สามารถติดไฟได้ง่าย ดังนั้นควรวางในที่ปลอดการติดไฟ
ข้อควรรู้เพิ่มเติม: แอลกอฮอล์ที่มีความเข้มขันสูง จะระเหยเร็ว เช่น แอลกอฮอล์ที่ความเข้มข้น 95-99% สามารถระเหยได้เร็ว จึงไม่สามารถฆ่าเชื้อโรคได้
กลีเซอรีน (Glycerine) 98%
คุณสมบัติ: กลีเซอรีนทำหน้าที่เป็นสารช่วยหล่อลื่น หรือ มอยซ์เจอร์ไรเซอร์ ป้องกันไม่ให้ผิวแห้ง ให้ผิวมีความชุ่มชื้น
ข้อควรระวัง: ไม่มี
ข้อควรรู้เพิ่มเติม: กลีเซอรีนเป็นสารที่ไม่มีพิษต่อการนำมาประยุกต์ใช้ อีกทั้งสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างกว้างขวาง
ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ (Hydrogen peroxide) 6%
คุณสมบัติ: ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ช่วยในการฆ่าเชื้อโรค ไวรัส และแบคทีเรียบนผิวหนัง และสิ่งของได้เป็นอย่างดี
ข้อควรระวัง: หากมีความเข้มข้นมากเกินไป จะทำให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนัง หรืออวัยวะที่สัมผัส เช่น การสูดดม อาจทำให้เกิดอาการเจ็บคอ ไอ และหายใจติดขัด, ผิวหนัง อาจเกิดการแสบไหม้ เกิดแผลพุพอง หรือผดผื่นที่ผิวหนังที่สัมผัส เป็นต้น
ข้อควรรู้เพิ่มเติม: ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์นอกจากจะใช้เป็นยาฆ่าเชื้อแล้ว สามารถนำมาบำบัดระบบน้ำเสีย หรือปรับปรุงคุณภาพน้ำในบ่อเลี้ยงกุ้ง หรือปลา เพื่อย่อยสลายสารอินทรีย์ อีกทั้งไม่ทิ้งสารพิษ หรือเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำอีกด้วย
น้ำกลั่น
คุณสมบัติ: ช่วยเจือจางความเข้มข้นของ เอทิลแอลกอฮอล์และไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ หากใส่ในปริมาณมากจะให้ความเข้มข้นน้อยลง หรือประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อโรคต่ำลง
ข้อควรระวัง –
ข้อควรรู้เพิ่มเติม: หากไม่มีน้ำกลั่นสามารถใช้น้ำกรอง หรือน้ำต้มสุก หรือ น้ำบรรจุขวดแทนได้
น้ำมันหอมระเหย
คุณสมบัติ: ช่วยเพิ่มกลิ่นหอมให้กับสเปรย์แอลกอฮอล์
ข้อควรระวัง: หากใส่ในปริมาณที่มากจะทำให้เกิดกลิ่นฉุนได้
ข้อควรรู้เพิ่มเติม: สามารถเลือกกลิ่นตามชอบได้ อีกทั้งสามารถเพิ่มปริมาณการหยดน้ำมันหอมระเหยได้ตามความต้องการ
สีผสมอาหาร
คุณสมบัติ: ช่วยให้เกิดสีในสเปรย์แอลกอฮอล์ เนื่องจากแอลกอฮอล์ที่ผสมได้จะมีลักษณะใสไม่มีสี จะช่วยให้สามารถแยกแอลกอฮอล์นี้ ออกจากของเหลวใสอื่นๆได้
ข้อควรระวัง: ควรใส่ที่ละนิด หากใส่ในปริมาณที่มากอาจจะทำให้สีเข้ม ทำให้ไม่น่านำมาใช้ในชีวิตประจำวันได้
ข้อควรรู้เพิ่มเติม: หากใช้แอลกอฮอล์ที่มีการแต่งสีมาแล้ว ไม่จำเป็นต้องใส่สีผสมอาหารเพิ่ม
หมายเหตุ : ความเข้มข้นของสเปรย์แอลกอฮอล์ที่ได้ประมาณ 80% ซึ่งคำนวณได้จากสูตรด้านล่างนี้
C1V1 = C2V2
C1 คือ ความเข้มข้นของเอทิลแอลกอฮอล์ที่ใช้ (C1 = 95)
V1 คือ ปริมาตรของเอทิลแอลกอฮอล์ที่ใช้ (V1 = 1000)
C2 คือ ความเข้มข้นของเอทิลแอลกอฮอล์ที่ได้หลังจากการผสม (C2 = 80)
V2 คือ ปริมาตรของเอทิลแอลกอฮอล์ที่ได้หลังจากการผสม (V2 = ค่าที่เราต้องการทราบ)
จากสูตร
C1V1 = C2V2
แทนค่า
(95)(1000) = (80)V2
V2 = (95)(1000)/(80)
V2 = 1187.50
จากการคำนวณ ปริมาตรของเอทิลแอลกอฮอล์ 95% จำนวน 1000 มิลลิลิตร ที่ได้หลังจากการผสม คือ 1187.50 มิลลิลิตร แต่เพื่อให้ง่ายต่อการตวงทางเราจึงปัดค่าขึ้นเป็น 1200 มิลลิลิตร ซึ่งความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ที่ได้อยู่ในเกณฑ์ที่สามารถฆ่าเชื้อโรคได้ (ความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ที่สามารถฆ่าเชื้อได้ตั้งแต่ 70-90%)